Joukje von Nordheim (1931-2000)

Bekijk dit dossier

Hall of Fame

Wie hebben het beroep van verpleegkundige en verzorgende groot gemaakt? Een overzicht van krachtige voorlopers...

Bekijk dit dossier

Joukje von Nordheim (1931-2000)

Joukje von Nordheim speelde een prominente rol in de docentenbond. Internationale bekendheid verwierf ze vanwege haar voorzitterschap van de Commissie Von Nordheim. Vakmensen zagen haar als ‘het geweten’ van de verpleging bij het ministeriële departement.

Joukje von Nordheim (1931-2000)

Joukje von Nordheim werd bekend door haar rol in de docentenbond. Internationale bekendheid verwierf ze met haar voorzitterschap van de Commissie Von Nordheim. Door vakmensen werd zij gezien als ‘het geweten’ van de verpleging bij het ministeriële departement.

<
>

Begin carrière

Joukje von Nordheim werd geboren in 1931. In 1951 startte ze met de opleiding tot verpleegkundige in het Zuidwal Ziekenhuis in Den Haag. Na het behalen van haar diploma deed zij buitenlandervaring op in onder andere Genève. In Nederland volgde ze de opleiding tot docent verpleegkunde om vervolgens hoofd opleidingen te worden. Ze werd bekend door haar prominente rol in de docentenbond.

Internationale bekendheid verwierf ze vanwege haar voorzitterschap van de Commissie Von Nordheim. Deze Commissie publiceerde in 1971 een rapport waarin voor de eerste keer een brug werd geslagen tussen de inservice-opleidingen in de gezondheidszorg en de kansen binnen het reguliere onderwijs.

<
>

Joukje von Nordheim tijdens haar afscheid als inspecteur gezondheidszorg op 6 november 1990

<
>

Inspecteur voor de gezondheidszorg

Na het voorzitterschap van de Commissie Von Nordheim maakte zij begin jaren ‘70 de overstap naar het ministerie van Volksgezondheid.. Ze breidde haar netwerk verder uit met sleutelfiguren in de verpleging en verzorging. Als inspecteur van de gezondheidszorg speelde zij een belangrijke beleidsvoorbereidende rol. Door vakmensen werd zij gezien als ‘het geweten’ van de verpleging bij het ministeriële departement. Haar functie gaf haar in internationaal verband de titel ‘chief nursing officer’. Daarnaast werd ze lid van het permanente Raadgevende Comité voor verpleegkundige opleidingen in Europees verband, waarvan zij één jaar voorzitter was. Voor haar verdiensten ontving zij de Koninklijke onderscheiding Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

<
>

Medewerkers van de inspectie tijdens het afscheid van Joukje von Nordheim als inspecteur gezondheidszorg op 6 november 1990

<
>

Onderzoek hoog in het vaandel

Gedurende haar loopbaan zag Joukje von Nordheim het onderwijs en de opleiding als een belangrijke manier om de essentie van de verpleging en verzorging door te laten dringen in de beroepshouding. Zij stimuleerde de invoering van het dagonderwijs. Als hoofdinspecteur ontwikkelde zij diverse zelfstandige initiatieven voor het HBO en universitair onderwijs. Samen met anderen schreef zij een nota die uiteindelijk resulteerde in een advies van de Centrale Raad voor de Volksgezondheid om een universitaire studie Verplegingswetenschap op te richten. Deze studie kwam er, met als gevolg verpleegkundige promovendi en hoogleraren. Deze wetenschappelijke verdieping was Von Nordheims intrinsieke visie op het verpleegkundig beroep. Onderzoek stond bij haar hoog in het vaandel.

 

<
>

Afscheid als inspecteur

Op de eerste rij: mevrouw Van den Brink-Tjebbes, Joukje von Nordheim, mevrouw Hanny Wolff, mevrouw Charlotte Klompé.


Periode
  • 06-11-1990





<
>

Haar erfenis

Veel van de uitdagingen die Von Nordheim aanging, heeft zij kunnen verwezenlijken. Het ziekenhuis als opleidingsinstituut werd vervangen door opleidingsscholen en er is meer aandacht gekomen voor een wetenschappelijke basis voor het verpleegkundig beroep door de realisatie van een wetenschappelijke onderbouwing van de verpleegkunde. De emancipatoire houding van verpleegkundigen die Von Nordheim tijdens haar loopbaan heeft geproclameerd, is iets waar zij persoonlijk weinig invloed op kon uitoefenen: die houding bleef afhankelijk van de mensen in het vak. Na haar pensionering trok zij zich terug uit de wereld van verpleging: een aderlating op het gebied van de professionele verpleegkunde. Maar haar erfenis is omvangrijk en van grote waarde.

 

<
>

Hall of Fame

Wie zijn ze, die vrouwen en mannen uit de geschiedenis die het beroep van verpleegkundige en verzorgende groot gemaakt hebben? Natuurlijk kent iedereen Florence Nightingale wel, maar al die andere ambassadeurs en voorbeelden verdienen ook onze aandacht. Hier zijn ze!

- A t/m H -

Bets Bilgen (1906-1996)

Bets Bilgen was als verpleegkundige vooral georienteerd op de praktijk. Ze wist wetenschappelijke theorieën een praktische invulling te geven, waarmee de verpleging als vak vooruit kwam. Haar scherpe inzicht en arbeidsethos waren voor velen een inspiratiebron.

<
>

Jeltje de Bosch Kemper (1836-1916)

Jeltje de Bosch Kemper werd op 28 april 1836 geboren in Amsterdam. Het was destijds niet gebruikelijk dat beschaafde meisjes werkten of studeerden. Maar Jeltje stortte zich op de verbetering van de maatschappelijke positie van vrouwen, omdat ze zich nuttig wilde maken.

<
>

Lientje de Bussy-Kruysse (1858-1937)

Lientje de Bussy-Kruysse was een van Nederlands eerste gediplomeerde verpleegsters. Haar grote verdienste is geweest dat zij kennis over de wijkverpleging in Nederland heeft geïntroduceerd. Het Britse model was hierbij haar voorbeeld. 

<
>

Marianne van Driel Krol (1920-2003)

Marianne van Driel Krol zette zich in voor één brede basisopleiding voor verpleegkundigen. Haar initiatieven op het gebied van wet- en regelgeving waren doorslaggevend voor de ontwikkeling van de verpleegkunde in de 20e eeuw.

<
>

Bep Engelberts (1898-1965)

Bep Engelberts werkte tijdens WO II als verpleegkundige in Nederlands-Indië. Daar was ze een voorbeeld voor velen en een onmisbare steun voor de artsen met wie ze werkte. Ze ontving op 17 augustus 1959 de Florence Nightingale Medaille. 

<
>

Aafke Gesina van Hulst (1868-1930)

Aafke Gesina van Hulst is de pionier van de wijkverpleging in Nederland. In 1894 begon zij in Harlingen met een vorm van wijkverpleging. 2 jaar later richtte zij een vereniging op die in 1902 aansluiting vond bij de Vereniging het Groene Kruis. Dankzij haar inzet verspreidde het Groene Kruis zich over heel Friesland. 

<
>
- M t/m V -

Beantwoord deze vraag en ontdek welke themadossiers voor jou interessant zijn.

De voor jou geselecteerde dossiers verschijnen naast elkaar. Je kunt via het pijltje in de rode balk aan de zijkant van het dossier verder klikken.

Verberg Ontdek wat deze site jou te bieden heeft