Tot 1840 vond de mondknevel toepassing in de psychiatrie om bijtende en schreeuwende krankzinnigen tegen zichzelf of hun omgeving te beschermen. Het peervormige deel werd in de mond ingebracht en door een koord of een leren riem achter het hoofd vastgemaakt zodat het niet verwijderd kon worden. Het ...
... voorwerp zorgde er voor dat de drager niet kon spreken of schreeuwen en vooral niet kon bijten. In Nederland is het niet op grote schaal gebruikt omdat artsen het een mensonterend middel vonden. Sinds 1945 zijn er medicijnen waar de patiënten rustig van worden. Het gebruik van knevels in de psychiatrie is ontstaan in Duitsland met het 'Autenrieth'sche Maske', vernoemd naar de uitvinder, de Duitse psychiater Dr. Johann Heinrich Ferdinand Autenrieth. De mondknevel kan ook deel uitmaken van een compleet gelaatsmasker. Dit masker zou model gestaan hebben voor het masker dat de kannibalistische psychopaat Hannibal Lecter droeg in de film 'Silence of the Lambs'. Het moest voorkomen dat de drager zou kunnen bijten. Ook de kooi waar Hannibal in verbleef was een uitvinding van Autenrieth. De mondknevel in rubber of leren uitvoering is ook een sexspeelgoed geworden en heeft toepassing gevonden in de SM-scene. Het moet leiden tot een gevoel van onderdanigheid. De knevel heeft dan vaker de vorm van een ronde bal met een riem. Het gebruik van de knevel is niet zonder risico. De drager mag daarom nooit alleen gelaten worden. Er is kans op verstikking als ademen door de neus geblokkeerd raakt of bij braken. In het engels gebruikt men de term gag ball. To gag betekent kokhalzen. De hier afgebeelde houten mondpeer is oorspronkelijk gebruikt in het psychiatrisch ziekenhuis Coudewater in Rosmalen. Het werd hier een bijtklos genoemd. Na sluiting van het eigen museum van de instelling is dit object samen met enkele andere dwangmiddelen geschonken aan het Florence Nightingale Instituut.
Van verplegen naar begeleiden. Zo begon het werken in de GGZ. Bekijk deze boeiende ontwikkeling hier.
Bekijk dit dossier
Mensen met psychische stoornissen blijven tegenwoordig zo lang mogelijk thuis wonen. Ze worden ambulant behandeld of zelfs via internet. Patiënten heten cliënten. Oppassers en bewaarders hebben plaatsgemaakt voor verpleegkundigen of verpleegkundig specialisten in de GGZ. Lees hier meer over de geschiedenis en de historie van de GGZ.
Tot begin 19e eeuw bleven mensen met een psychiatrische aandoening vaak thuis wonen, opgevangen door hun familie. Er waren wel gekken-, dol- en gasthuizen, maar die waren vooral bedoeld om de maatschappij te beschermen tegen het gedrag van ‘onaangepasten’. Dit waren armen patiënten die geen thuis hadden, maar ook mensen die aan besmettelijke ziektes leden, zwakzinnigen en psychiatrische zieken. Vanwege hun soms onbeheerste gedrag, werden deze ‘krankzinnigen’ of ‘dollen’ zo nodig opgesloten in dolcellen. De behandelmethodes en instrumenten stamden uit straf- en martelpraktijken, zoals de mond- of muilpeer. De visie op krankzinnigheid en de hardhandige behandelingen veranderden geleidelijk onder invloed van progressieve burgers en artsen.
Tot 1840 vond de mondknevel toepassing in de psychiatrie om bijtende en schreeuwende krankzinnigen tegen zichzelf of hun omgeving te beschermen. Het peervormige deel werd in de mond ingebracht en door een koord of een leren riem achter het hoofd vastgemaakt zodat het niet verwijderd kon worden. Het ...
... voorwerp zorgde er voor dat de drager niet kon spreken of schreeuwen en vooral niet kon bijten. In Nederland is het niet op grote schaal gebruikt omdat artsen het een mensonterend middel vonden. Sinds 1945 zijn er medicijnen waar de patiënten rustig van worden. Het gebruik van knevels in de psychiatrie is ontstaan in Duitsland met het 'Autenrieth'sche Maske', vernoemd naar de uitvinder, de Duitse psychiater Dr. Johann Heinrich Ferdinand Autenrieth. De mondknevel kan ook deel uitmaken van een compleet gelaatsmasker. Dit masker zou model gestaan hebben voor het masker dat de kannibalistische psychopaat Hannibal Lecter droeg in de film 'Silence of the Lambs'. Het moest voorkomen dat de drager zou kunnen bijten. Ook de kooi waar Hannibal in verbleef was een uitvinding van Autenrieth. De mondknevel in rubber of leren uitvoering is ook een sexspeelgoed geworden en heeft toepassing gevonden in de SM-scene. Het moet leiden tot een gevoel van onderdanigheid. De knevel heeft dan vaker de vorm van een ronde bal met een riem. Het gebruik van de knevel is niet zonder risico. De drager mag daarom nooit alleen gelaten worden. Er is kans op verstikking als ademen door de neus geblokkeerd raakt of bij braken. In het engels gebruikt men de term gag ball. To gag betekent kokhalzen. De hier afgebeelde houten mondpeer is oorspronkelijk gebruikt in het psychiatrisch ziekenhuis Coudewater in Rosmalen. Het werd hier een bijtklos genoemd. Na sluiting van het eigen museum van de instelling is dit object samen met enkele andere dwangmiddelen geschonken aan het Florence Nightingale Instituut.
Tot de bekendste dwangmiddelen behoort de dwangbuis. Het bestaat uit een kiel van stevig linnen waarvan de uiteinden van de lange mouwen zijn dichtgenaaid. De armen worden over de borst gevouwen en de mouwen op de rug aan elkaar geknoopt. De kiel zelf heeft de sluiting ook op de rug. De dwangbuis dient vooral om ...
De eerste Krankzinnigenwet uit 1841 paste in de tijd waarin verlichte burgers en artsen zorgden dat ‘krankzinnigen’ meer als mensen werden gezien. De wet legde de verantwoordelijkheid voor ‘geneeskundige’ gestichten bij de provincies in plaats van bij de stedelijke en kerkelijke besturen.
‘Bewaarplaatsen’ werden gesloten als genezing van aandoeningen niet centraal stond. In theorie tenminste, want de praktijk bleek weerbarstig. Plaatsgebrek en ongeschoold personeel in combinatie met onberekenbare patiënten leidden ook in de ‘geneeskundige’ gestichten vaak toch weer tot opsluiting en isolatie.
In een leerboek uit 1911 staat te lezen dat er langzamerhand grote weerstand groeide tegen het gebruik van dwangmiddelen bij krankzinnigen. Er ontstond oppositie tegen de ‘genezende’ werking er van. Het bleek juist dat onrustige patiënten door toepassing van dwangmiddelen nog veel onrustiger ...
... werden. Na afschaffing van de dwangmiddelen behoorden toestanden van grote razernij tot de uitzonderingen. Men kwam er achter dat patiënten lang niet zo gevaarlijk waren als men lange tijd gedacht had. Ook de verhouding van de patiënt tegenover het personeel veranderde. In plaats van vijandschap ontstond vriendelijkheid en vertrouwen. Was het desondanks niet mogelijk om een onrustige patiënt in redelijkheid tot bedaren te brengen dan moest men wel tot dwang overgaan. Verplegend personeel leerde handgrepen om agressieve patiënten van elkaar te scheiden en af te voeren. Men begon met het op de rug draaien van de linkerarm, maar als dit niet voldoende zekerheid verschafte dan mocht men de patiënt ook van achteren vastpakken. In het leerboek staat hierover te lezen: ‘Een dergelijke aanvatting van achteren is niet sportief, maar het gaat er niet om den patiënt óók een kans te geven. Ook in de maatschappij zal de politie niet aan overtreders van de wet een sportieve kans geven, zich aan de arm van het gezag te onttrekken’.
De voor jou geselecteerde dossiers verschijnen naast elkaar. Je kunt via het pijltje in de rode balk aan de zijkant van het dossier verder klikken.