De diploma’s A (algemene ziekenverpleging) en B (krankzinnigenverpleging) kregen wettelijke erkenning, het witte en het zwarte kruis. Daarbij hoorde het overheidsinsigne met aantekeningen, een puntenboekje en een handgrepenlijst. Je kon A en de B combineren. In de B werkten veel verplegers.
Bekijk hier de tijdlijn van de geschiedenis van de verpleging en verzorging, van 1800 tot nu
Bekijk dit dossier
Deze canon van de verpleging en verzorging geeft je een overzicht van de geschiedenis van de verpleging en verzorging door de eeuwen heen. Tussen 1830 en nu komen verplegen en verzorgen tot bloei. Hoogte- en dieptepunten, kleine en grote gebeurtenissen vormen samen deze canon van de zorg. Soms gaat het om grootse innovaties, vaak ook om kleine stapjes die in de dagelijkse praktijk werden bedacht en doorgevoerd. Het verpleegkundige vak is permanent in beweging: er worden steeds nieuwe eisen gesteld, steeds nieuwe technieken ontwikkeld, steeds nieuwe posities ingenomen. Ontdek de canon van de verpleging in dit dossier.
Tegenwoordig vinden we het heel gewoon om bij ziekte naar een ziekenhuis te gaan. Daar zijn ze tenslotte voor! Artsen, verpleegkundigen en ander personeel staan klaar om ons te helpen. Dat was vroeger wel anders. Tot 1860 waren er geen ziekenhuizen zoals we ze nu kennen. Een plek dus waar je naar toe gaat om beter te worden.
Er waren geen operatiekamers, geen verpleegkundigen en geen werkende medicijnen. Doktoren wilden wel, maar konden niet zoveel. Aderlaten, purgeren of een koude afwassing was zo’n beetje het hoogst haalbare. Was je ziek, dan bleef je dus gewoon thuis. Je moeder of ongetrouwde tante verzorgde je. Die hadden daar trouwens veel ervaring mee en deden dat vaak liefdevol. Het hoorde er gewoon bij.
In 2021 vierden wij het 100-jarig jubileum van 'De Wet tot wettelijke bescherming van het diploma ziekenverpleging.' Maar hoe kwam die wet tot stand? Dat is in één oogopslag te zien op deze prachtige tijdlijn!
Tijdlijn: gemaakt door Cecile aan de Stegge (tekst en beeldmateriaal), Tamara van den Heuvel (tekst venster 1919, Arbeidswet) en Hugo Schalkwijk (techniek).
Een overzicht van de lange geschiedenis van de gezinsverzorging.
Bekijk dit dossier
Tot 1880 liet iedereen die het kon betalen zich thuis verplegen. Dit gebeurde door liefhebbende familie, buren of religieuze zusters. Gasthuizen gaven onderdak aan arme zieken, die geen thuis hadden. Pas in de tweede helft van de 19e eeuw ontstonden de voorlopers van de hedendaagse ziekenhuizen. Er was nog weinig bekend over oorzaken van ziektes of over effectieve behandelingen. Het belang van handen wassen, de basis voor een goede hygiëne, was nog maar net ontdekt. De meeste medicijnen die artsen nu voorschrijven, bestonden nog niet en de röntgenfoto moest nog worden uitgevonden. Ongeschoolde zaalmeiden en zaalknechten werkten op de ziekenzalen. Verpleegkundigen waren er nog niet.
Vier katholieke zusters kwamen per koets naar de hoofdstad en gaven het startsein voor verpleging aan huis. Zij verpleegden uit roeping en naastenliefde. Hun initiatief was een groot succes en voorloper van het huidige Woonzorgcentrum Bernardus.
Amsterdamse notabelen en artsen richtten deze vereniging op. Zij vonden dat iedere burger recht had op beschaafde verpleging. Niet iedereen wilde religieuze zusters aan het bed. Er kwam een vereniging voor neutrale pleegzusters, in dienst van de vereniging. Ze verpleegden thuis.
De voor jou geselecteerde dossiers verschijnen naast elkaar. Je kunt via het pijltje in de rode balk aan de zijkant van het dossier verder klikken.