In de tweede helft van de 19e eeuw kreeg de medische wetenschap inzicht in het ontstaan van besmettelijke ziekten. Dit had ook invloed op de zorg aan huis. De - nog ongediplomeerde - kloosterzusters en diaconessen konden de vraag naar hulp aan huis niet meer aan.

Artsen wilden meer preventieve maatregelen op het gebied van hygiëne. De Wet op Besmettelijke Ziekten van 1872 bleek niet voldoende. Die richtte zich vooral op genezing van ziekten.

Preventie, dus het voorkomen van ziektes, stond nog in de kinderschoenen.

Toen bleek dat de Wet op Besmettelijke Ziekten niet voldoende was om besmettelijke ziektes te voorkomen, kwamen geneeskundige inspecteurs in Noord-Holland in actie. In 1875 richtten zij de Noord-Hollandsche Provinciale Vereeniging ‘Het Witte Kruis’ tot Afwering van Epidemische Ziekten en Hulpbetoon tijdens Epidemieën op. Deze koepelorganisatie kwam voort uit tien plaatselijke particuliere verenigingen, met Hilversum als voortrekker. Het Witte Kruis richtte zich op voorlichting over gezondheid en hygiëne, ontsmettingsactiviteiten en bestrijding van pokken. Er kwamen magazijnen met matrassen, lakens, dekens, urinalen en andere benodigdheden voor de thuisverpleging.

Kruisverenigingen konden concurreren met ziekenhuizen door wijkverpleegsters zieken thuis te laten verplegen. De wijkverpleegster fungeerde als schakel tussen huisarts en patiënt. Als vertrouwensfiguur gaf ze voorlichting aan patiënt en gezinsleden en droeg ze het motto Rust, Reinheid en Regelmaat uit. Verder was ze een informatiebron voor huisartsen en besturen van kruisverenigingen. Zij lichtte hen in over de situatie binnen de wijk. Wijkverpleegster was een zelfstandige, veeleisende functie, waarbij empathie, creativiteit, flexibiliteit en mobiliteit noodzakelijk waren. In het kruisgebouw assisteerde ze de consultatiebureau-arts met kinderen onderzoeken en vaccineren. Van daaruit regelde ze de uitleen van hulpmiddelen en gaf ze voorlichting. Ze woonde ook, tussen haar cliënten, in de wijk.

In 1898 was Nederland in de ban van de inhuldiging van prinses Wilhelmina tot koningin. Voor de vrouwenbeweging was dit een uitgelezen moment om aandacht te vragen voor het werk dat de Nederlandse vrouwen allemaal deden. In Den Haag organiseerde men daarom de ‘Nationale Tentoonstelling van Vrouwenarbeid’. Een enorm evenement met talloze exposities, lezingen en symposia over het werk van vrouwen. Maandenlang was de stad het toneel van vrouwenwerk. Ook de verpleging, typisch vrouwenwerk, en dan vooral wijkverpleging, kwam aan bod. Er werd ook een prijsvraag uitgeschreven voor de meest creatieve uitvinding en vrouwen werden opgeroepen hun zelfgemaakte producten op te sturen naar de beoordelingscommissie. Ze deden dit massaal.

De oproep om een eigengemaakt product in te sturen kwam ook Antje Stieltjes ter ore. Ze stuurde haar uitvinding in naar de commissie. Want wat had zuster Stieltjes bedacht? Ze had veel fabrieksarbeiders in haar praktijk, die last hadden van eczeem. Dat was een pijnlijke aandoening, die arbeiders lange tijd immobiel maakte. De traditionele behandeling bestond uit het aanbrengen van vette zalven en dikke verbanden. Dat moest soms over het hele lichaam aangebracht worden en was daarmee een vervelende behandeling. Bovendien kon de arbeider lange tijd niet werken, wat de werkgever nogal betreurde. Voor zuster Stieltjes had een alternatief voor deze tijdrovende behandeling. Ze bedacht het Werkmansverband.